ДУК “Любанская раённая цэнтральная бібліятэка імя І.А.Муравейкі”
1. Агульныя палажэнні
- Правілы карыстання бібліятэкай распрацаваны ў суадноснасці з Законам Рэспублікі Беларусь ад 22 марта 1995 г. “Аб бібліятэчнай справе ў Рэспубліцы Беларусь” у рэдакцыі Закона Рэспублікі Беларусь ад 11 лістапада 2002 года, “Тыпавымі правіламі карыстання бібліятэкамі ў Рэспубліцы Беларусь”, зацверджаных Міністэрствам культуры РБ 15.11.1996 г. і актамі заканадаўства Рэспубікі Беларусь.
- Правілы рэгламентуюць узаемаадносіны карыстальнікаў і бібліятэкі ў працэсе бібліятэчнага, інфармацыйнага, даведачна-бібліяграфічнага і сацыякультурнага абслугоўвання.
- Фонд бібліятэкі з’яўляецца агульным нацыянальным здабыткам і ахоўваецца дзяржавай. Усе грамадзяне ў адпаведнасці з асабістымі патрабаваннямі і інтарэсамі маюць права на свабодны доступ да бібліятэчных фондаў.
- Асобныя (дадатковыя) віды паслуг, якія не супярэчаць заканадаўству і мэтам дзейнасці бібліятэкі, могуць быць платнымі.
- Парадак карыстання бібліятэкай, яе фондамі, пералік асноўных паслуг і іх прадастаўлення ўстанаўліваецца ў суадноснасці з заканадаўствам Рэспублікі Беларусь, Уставам ДУК “Любанская раённая цэнтральная бібіятэка імя І.А.Муравейкі”, дадзенымі Правіламі.
2. Правы чытачоў бібліятэкі
- Права на карыстанне бібліятэкай мае кожны грамадзянін, незалежна ад полу, ўзросту, нацыянальнасці, адукацыі, сацыяльнага становішча, палітычных перакананняў і прафесійнай прыналежнасці.
Заўвага: Асобы, якія пражываюць у Любанскім раёне без прапіскі, прапісаны часова, альбо перарэгістраваныя без пашпарта, маюць права карыстацца фондамі толькі ў памяшканні бібліятэк раёна.
- Наведваць бібліятэку ў адпаведнасці з рэжымам працы.
- Атрымліваць поўную інфармацыю аб фондах, доступ да дакументаў і кансультацыйнай дапамогі ў пошуку і выбары крыніц інфармацыі.
- Браць у часовае карыстанне любы дакумент з бібліятэчных фондаў бясплатна або за вызначаную плату ў адпаведнасці з “Палажэннем аб платных паслугах”.
Атрымліваць у часовае карыстанне тэрмінам да 30 дзён дакументы (не больш пяці) з фонда бібліятэкі, а таксама карыстацца імі для работы ў памяшканні бібліятэкі.
2.5. Карыстацца паслугамі міжбібліятэчнага абанемента і іншымі відамі паслуг, у тым ліку платнымі, пералік якіх вызначаны бібліятэкай.
2.6. Прымаць удзел у сацыякультурных мерапрыемствах, якія праводзіць бібліятэка для карыстальнікаў.
2.7. Абскардзіць ва ўстаноўленым парадку незаконныя дзеянні супрацоўнікаў бібліятэкі, якія ўшчамляюць карыстальніка ў правах.
3. Парадак карыстання бібліятэкай
- Пры запісе ў бібліятэку грамадзянін павінен прад’явіць пашпарт, паведаміць неабходныя для афармлення звесткі, запоўніць рэгістрацыйныя дакументы і пацвердзіць згоду на выкананне правілаў карыстання бібліятэкай сваім подпісам.
Дзеці і падлеткі да 16 гадоў запісваюцца ў бібліятэку ў прысутнасці бацькоў, апякуноў, папячыцеля, якія прадастаўляюць асабісты пашпарт і пасведчанне аб нараджэнні дзіцяці. Пры запісу ў бібліятэку групы (класа) непаўналетніх, асобу дзіцяці пацвярджае выхавацель і настаўнік, які іх суправаджае.
- На кожнага карыстальніка запаўняецца чытацкі фармуляр вызначанага ўзору. Фармуляр карыстальніка з’яўляецца дакументам, які пацвярджае факт і дату выдачы чытачу дакумента з фонда і прыёму іх бібліятэчным работнікам.
- Пры змене месца жыхарства, работы або прозвішча карыстальнік паведамляе пра гэта ў бібліятэку.
- Карыстальнік можа атрымаць на дом не больш пяці дакументаў тэрмінам на 30 дзён.
Заўвага: Тэрмін карыстання можа быць павялічаны, калі на гэты дакумент няма попыту з боку іншых карыстальнікаў.
- Рэдкія дакументы і дакументы, якія карыстаюцца вялікім попытам выдаюцца на 15 дзён і могуць не выдавацца наогул, калі не гарантуецца іх поўная захаванасць.
- Карыстальнік распісваецца аб атрыманні кожнага дакумента ў чытацкім фармуляры. Пры вяртанні дакументаў распіска карыстальніка пагашаецца.
- Чарговая выдача дакументаў з фонда бібліятэкі праводзіцца толькі пасля вяртання раней узятых дакументаў, тэрмін карыстання якімі скончыўся.
- Дакументы з чытальнай залы на дом не выдаюцца, акрамя тых, што адзначаныў “Палажэнні аб платных паслугах”.
- Колькасць дакументаў з фонду, выдаваемых для работы з імі ў межах бібліятэкі, не абмяжоўваецца.
- Абавязкі чытачоў бібліятэк
- Карыстальнікі бібліятэкі абавязаны выконваць правілы карыстання бібліятэкай, якія зацверджаны яе заснавальнікам.
- Карыстальнікі абавязаны:
- сваечасова вяртаць дакументы ў азначаны бібліятэкай тэрмін;
- не выносіць з памяшкання бібліятэкі дакументы без запісу ў прынятых бібліятэкай формах уліку;
- беражліва адносіцца да бібліятэчнага фонду (не рабіць у кнігах адзнак, не вырываць, не загінаць старонак);
- пры атрыманні бібліятэчных дакументаў з якімі-небудзь дэфектамі, карыстальнікі паведамляюць аб гэтым бібліятэкару, які абавязаны рабіць на такіх дакументах адпаведныя паметкі;
- захоўваць у бібліятэцы цішыню, не парушаць правіл растаноўкі кніг на паліцах адкрытага доступу да фонду.
- Карыстальнікі, якія страцілі дакументы з фонду бібліятэкі або нанеслі ім шкоду павінны замяніць іх адпаведна такімі ж або прызнаныя бібліятэкай раўназначнымі, а пры немагчымасці замены — кампенсаваць страты ў памеры кошту дакументаў, якія ўстаноўлены гандлёвымі кропкамі на момант страты дакументаў.
- За страту дакументаў з фондаў бібліятэкі або панясення імі незаменнай шкоды непаўналетнімі карыстальнікамі, адказнасць нясуць іх бацькі або апекуны, папячыцелі, пад наглядам якіх яны знаходзяцца.
- Карыстальнікі, якія парушаюць правілы карыстання бібліятэкай, могуць быць пазбаўлены права карыстання на тэрмін, устаноўлены адміністрацыяй бібліятэкі, а за асобыя парушэнні, прадугледжаныя заканадаўствам, — нясуць адміністрацыйную, грамадзянска-прававую (матэрыяльную) або крымінальную адказнасць.
- У надзвычайных сітуацыях (пажар, аварыя, пагроза тэрарыстычнага акту і інш.) выконваць патрабаванні супрацоўнікаў бібліятэкі, органаў унутраных спраў, органаў і падраздзяленняў па надзвычайных сітуацыях.
- Карыстальнікам бібліятэкі забараняецца:
- Наведваць бібліятэку ў стане алкагольнага, таксічнага, наркатычнага ап’янення;
- Наведваць бібліятэку з жывёламі, за выключэннем карыстальнікаў у суправаджэнні сабакі-павадыра;
- Заносіць у бібліятэку рэжучыя, колючыя прадметы, выбуховыя прадметы;
- Выносіць дакументы з памяшкання бібліятэкі без запісу ў формах уліку бібліятэкі;
- Выкарыстоўваць мабільны тэлефон у зонах абслугоўвання чытачоў, а таксама з мэтай відэаздымкі і фатаграфавання дакументаў з фонда бібліятэкі.
- Самавольна развешваць аб’явы, афішы, іншыя матэрыялы рэкламна-камерцыйнага характару, займацца камерцыйнай дзейнасцю ў памяшканнях бібліятэк.
- Парушаць нормы грамадскіх паводзін, зневажаць супрацоўнікаў пры выкананні імі службовых абавязкаў, курыць у памяшканнях бібліятэк, парушаць цішыню ў чытальных залах.
- Абавязкі бібліятэк па абслугоўванню чытачоў карыстальнікаў
- Садзейнічаць рэалізацыі неад’емнага права грамадзяніна па далучэнню да каштоўнасцей культуры і навукі, на свабодны пошук і атрыманне інфармацыі не залежна ад яго палітычных перакананняў і веравызнання.
- Абслугоўваць карыстальнікаў у адпаведнасці са сваім статутам (палажэннем) і правіламі карыстання бібліятэкай, якія павінны быць размешчаны ў даступным для азнаямлення месцы.
- Не выкарыстоўваць звесткі аб карыстальніках і іх інтарэсах у іншых мэтах, апрача навуковых і бібліятэчна-вытворчых.
- Даваць поўную інфармацыю карыстальнікам аб наяўнасці дакументаў у бібліятэцы, забяспечваць ім магчымасць карыстання каталогамі, картатэкамі, бібліяграфічнымі і інфармацыйнымі дакументамі, аказваць дапамогу ў падборы неабходных дакументаў.
- Сістэматычна сачыць за своечасовым вяртаннем ў бібліятэку дакументаў з фонду і за выкананнем чытачамі правіл карыстання бібліятэкай.
Заўвага: Калі не гарантуецца сваечасовае вяртанне ці захаванасць дакументу, ён наогул не выдаецца.